History of World Soil Day in Telugu | ప్రపంచ నేల దినోత్సవం |
ప్రపంచ నేల
దినోత్సవం - డిసెంబర్ 05
- ఆహారభద్రత, ఆరోగ్యకరమైన పర్యావరణ వ్యవస్థలు మరియు మానవ శ్రేయస్సు కోసం నేల నాణ్యత యొక్క ప్రాముఖ్యతపై అవగాహన కల్పించడం ప్రపంచ నేల/మట్టి దినోత్సవం (World Soil Day) యొక్క ముఖ్య ఉద్దేశ్యం.
చరిత్ర:
- 2002లో ఇంటర్నేషనల్ యూనియన్ ఆఫ్ సాయిల్ సైన్సెస్ (IUSS-International Union of Soil Sciences) ప్రపంచ మట్టి (లేదా) నేల దినోత్సవాన్ని (World Soil Day) ప్రతి సంవత్సరం డిసెంబర్ 5 న జరుపుకోవాలని సిఫారసు చేసింది.
- 2012లో థాయిలాండ్ దేశం నాయకత్వంలో మరియు Global Soil Partnership యొక్క చట్రంలో, ప్రపంచ అవగాహన పెంచే వేదికగా అధికారికంగా మట్టి (లేదా) నేల దినోత్సవాన్ని ఏర్పాటుచేయడానికి FAO మద్దతు ఇచ్చింది.
- FAO యొక్క సమావేశం 2013 జూన్ లో ప్రపంచ నేల దినోత్సవాన్ని ఏకగ్రీవంగా ఆమోదించింది మరియు 68 వ UN సర్వసభ్య సమావేశంలో అధికారికంగా ఈ దినోత్సవాన్ని ప్రకటించాలని అభ్యర్థించింది.
- 2013 డిసెంబర్లో 68వ సర్వసభ్య సమావేశంలో UN జనరల్ అసెంబ్లీ డిసెంబర్ 5 ను ప్రపంచ నేల దినంగా ప్రకటించింది.
- మొదటి ప్రపంచ నేల దినోత్సవాన్ని 2014 డిసెంబర్ 5 న జరుపుకున్నారు.
డిసెంబర్ 5 నే ఎందుకు?
- ఈ దినోత్సవం ఏర్పాటుకు ప్రధాన ప్రతిపాదకులలో ఒకరైన థాయిలాండ్ 09వ రాజు King Bhumibol Adulyadej (జ:5 December 1927 - మ:13 October 2016) జన్మ దినం సంధర్భంగా ఆయనకు గుర్తుగా డిసెంబర్ 5ను ప్రపంచ మట్టి (లేదా) నేల దినోత్సవంగా జరుపుకుంటారు.
King Bhumibol Adulyadej |
థీమ్ (Theme):
- 2020: నేలని సజీవంగా ఉంచండి, నేల జీవవైవిధ్యాన్ని రక్షించండి (Keep soil alive, Protect soil biodiversity)
- 2019: నేల కోతను ఆపండి, మన భవిష్యత్తును కాపాడండి (Stop Soil Erosion, Save our Future)
- 2018: నేల కాలుష్యానికి పరిష్కారం! (Be the Solution to Soil Pollution)
- 2017: గ్రహం యొక్క సంరక్షణ గ్రౌండ్ నుండి మొదలవుతుంది (Caring for the Planet starts from the Ground)
- 2016: నేలలు మరియు పప్పుధాన్యాలు జీవితానికి సహజీవనం (Soils and pulses, a symbiosis for life)
- 2015: ఆరోగ్యకరమైన జీవితానికి ఆరోగ్యకరమైన నేలలు (Healthy soils for a healthy life)
నేల కాలుష్యం(Soil Pollution):
- భూమి ఉపరితలాన్ని 71% సముద్రపు నీరు ఆవరించి ఉంది. కేవలం 29% మాత్రమే నేల ఆవరించి ఉంది.
- నేడు ప్రపంచాన్ని పట్టి పీడిస్తున్న కాలుష్యాలలో నేల కాలుష్యం కూడా ముఖ్యమైనది.
- పరిశ్రమలు రసాయన వ్యర్థాలను నేలపై విచక్షణ రహితంగా పారబోయడంవల్ల, వ్యవసాయ రంగంలో పురుగుమందులను ఎక్కువగా ఉపయోగించడంవల్ల, నేల విషతుల్యమౌతుంది. దీనివల్ల నేల సారం దెబ్బతింటుంది.
- అలాగే నీరు ఎక్కువ కాలంపాటు ఒకేచోట నిల్వ ఉండటం వల్ల నేల ఉప్పురికి సారాన్ని పోగొట్టుకుంది.
- వరదలు, భారీ వర్షాలు నేల కోతకు కారణం అవుతున్నాయి. సారవంతమైన నేల పైపొర కొట్టుకు పోవడాన్ని మృత్తికా క్రమక్షయం అంటారు.
భారతదేశంలో నేలలు:
- నేలల భౌతిక, రసాయనిక ధర్మాలను గూర్చి అధ్యయనం చేసే శాస్త్రాన్ని పెడాలజీ (Pedology) అంటారు.
- నేల మరియు మొక్కల మద్య ఉండే సంబంధాన్ని గురించి తెలిపేది - ఎడఫోలజి (Edaphology)
- మృత్తికల సంబంధం లేకుండా మొక్కలు పెంచడాన్ని హైడ్రోఫోనిక్స్ (Hydroponics) అంటారు.
- తటస్థ నేలల PH విలువ 6.5 నుంచి 7.5 వరకూ ఉంటుంది.
- భారత వ్యవసాయ పరిశోధనా సంస్థ (ICAR - Indian Council of Agricultural Research) భారతదేశంలో నేలలను 08 రకాలుగా వర్గీకరించింది
- ఇవి అత్యత సారవంతమైన నేలలు దేశ భూభాగంలో సుమారు 24% విస్తరించి ఉన్నాయి.
- ఆర్థికంగా అతి ప్రాధాన్యత గల నేలలు.
- నదులు క్రమక్షయం చేసి తీసుకొని వచ్చే ఒండ్రు మట్టిని నిక్షేపించడం వల్ల ఒండ్రు నేలలు ఏర్పడుతాయి.
- పాత ఒండ్రు మట్టి నేలలను భంగర్ అని, కొత్త ఒండ్రు మట్టి నేలలను ఖాదర్ అని పిలుస్తారు.
- ఒండ్రు నేలల్లో ప్రధానంగా పండు పంటలు - వరి, గోధుమ, చెరకు, జనుము మొదలైనవి.
- ఇవి ప్రధానంగా బసాల్ట్ శిలల శైథిల్యం వల్ల ఏర్పడ్డాయి. వీటినే రేగర్ నేలలు అని , తనను తాను దున్ను కొనే నేలలని అంటారు.
- ఇవి వర్షాకాలంలో జిగటగా ఉండి, వేసవిలో ఎండి పోయి పెద్ద పెద్ద పగుళ్లు ఏర్పడతాయి.
- పత్తి పంటకు ఇవి అత్యంత అనుకూలంగా ఉండటం వల్ల వీటిని బ్లాక్ కాటన్ నేలలు అంటారు.
- వీటికి నల్ల రంగు రావడానికి కారణం అదులో కరిగి ఉన్న ఇనుము మెగ్నీషియం ఆక్సైడ్స్ (టిటాని ఫెర్రస్ మెగ్నీషియం)
- నీటిని నిల్వ చేసుకొనే సామర్ధ్యం అత్యధికంగా గల నేలలు.
- ప్రధానంగా గ్రానైట్ శిలలు విచ్ఛిన్నం చెందటం వల్ల ఇవి ఏర్పడ్డాయి.
- ఇవి ఎర్రటి రంగులో ఉండటానికి కారణం ఈ నేలలో ఇనుప ధాతువు అధికంగా కరిగి ఉంటుంది.
- మన దేశంలో అధికంగా ఉండే నేలలు. దేశ భూభాగంలో సుమారు 29% ఆక్రమించి ఉన్నాయి.
- దేశంలో ఎక్కువ విస్తీర్ణంలో (సుమారు 67%) ఎర్ర నేలలు గల రాష్ట్రం - తమిళనాడు
- నీరు త్వరగా ఇంకిపోయే గుణం కల్గి ఉంటాయి.
- అధిక ఉష్ణోగ్రత, అధిక వర్షపాతం ఒకదాని తర్వాత ఒకటి సంభవించే ప్రాంతాల్లో ఇవి ఏర్పడ్డాయి.
- లేటరైట్ అనే లాటిన్ పదానికి బ్రిక్ అనే అర్థం ఉంది.
- ఈ నేలలు తడిసినప్పుడు మెత్తగా ఉండి, ఎండినపుడు గట్టిగా ఉంటాయి. కనుక వీటిని Brick soil అంటారు.
- పర్వత శిఖర భాగాలు, పీఠభూమి ప్రాంతాల్లో ఇవి ఎక్కువగా ఏర్పడుతాయి.
- ఈ నేలల్లో లభించే ముఖ్య ఖనిజం - బాక్సైట్.
- కాఫీ, తేయాకు, రబ్బరు, జీడి మామిడి, కొబ్బరి తోట లకు ఈ నేలలు శ్రేష్టమైనవి.
Soils):
- ఈ నేలల్లో ఫాస్పరస్ పదార్థాలు సమృద్ధిగా ఉంటాయి.
- నీటిని నిల్వ చేసుకొనే సామర్ధ్యం అతి తక్కువ
and Alkaline Soils):
- ఇవి సారవంతమైనవి కావు. వీటిని రే /కల్లార్ /ఊసర నేలలు అని పిలుస్తారు.
Soils):
- దేశంలో పర్వత వాలుల వెంబడి విస్తరించి ఉన్నాయి.
- అడవులలోని ఆకులు , మొక్కలు నుండి తయారైన సేంద్రియ పదార్థాలతో ఈ నేలలు నిండి ఉంటాయి.
- ఈ నేలలో హ్యూమస్ ఎక్కువ.
- ఈ నేలల్లో కాఫీ, తేయాకు, ఉష్ణమండల ఫలాలు, సుగంధ ద్రవ్యాలు పండుతాయి.
- ఇవి తేమ, బురదతో కూడిన నేలలు. అందువల్ల వ్యవసాయానికి నిరుపయోగం.
- ఇవి ఎక్కువగా కేరళలో విస్తరించాయి. ఇవి ఆమ్లత్వం కలిగి ఉండి నలుపురంగులో ఉంటాయి. కేరళలో వీటిని స్థానికంగా కరి నేలలు అంటారు.
వీటిని కూడా చూడండీ: